نمونه سوالات درس 5

سوالات  وفعالیت های درس پنجم کتاب  جدیدالتالیف ( چاپ جدید) علوم اجتماعی پیش دانشگاهی ( سال چهارم ) شهریور1391

1-    ریشه رفتارها و هنجارهای فلسفی ، مذهبی  ومکاتب غربی کجاست؟  جواب:  ریشه درعقاید وارزش های بنیادین1- هستی شناسانه { انواع جهان هستی( دنیوی، معنوی ، اساطیری و...)}2- انسان شناسانه  (ویژگی های انسان ازنظراراده،اختیار،فطرت ، خواسته هاو حقوق مادی ومعنوی و..)3-  معرفت شناسانه  {روش شناسی : ( ازچه راه هایی می توان به شناخت حقیقت وواقعیت رسید ؟ حس ، تجربه ، عقل ، شهود، وحی و... } دارد .

2-    مهم ترین ویژگی های  هستی شناسانه ، انسان شناسانه  ومعرفت شناسانه  عقایدبنیادین  جهان غرب چیست؟  جواب:  دربعدهستی شناسانه : سکولاریسم . دربعد انسان شناسانه : اومانیسم  دربعدمعرفت شناسانه : روشنگری

3-    ویژگی های عقایدبنیادین هستی شناسانه  جهان غرب  چیست؟  جواب : 1- رویکرد دنیوی واین جهانی به هستی ( سکولاریسم ) 2- آرمان ها  دنیوی واین جهانی اند. 3-  ابعاد  معنوی انسان ، ابعاد متافیریکی وفوق طبیعی جهان  فراموش شده اند(سکولاریسم آشکار )یا به  صورت گزینشی درحاشیه اهداف ونیازهای دنیوی  به خدمت گرفته می شوند ( سکولاریسم پنهان )

4-    سکولاریسم آشکار و سکولاریسم پنهان چه تفاوتی بایکدیگردارند؟ جواب:  درسکولاریسم آشکار به کلی ابعاد معنوی انسان  متافیزیکی  جهان هستی  انکار می شود ولی درسکولاریسم پنهان  این ابعاد  نفی نمی شود فقط درخدمت  نیازهای  دنیوی قرار می گیرد.

5-    نمونه هاییی برای سکولاریسم آشکار وسکولاریسم پنهان بنویسید. جواب : سکولاریسم آشکار : مکاتب ماتریالیستی ( ماده گرایانه )  سکولاریسم پنهان : پروتستانتیسم ( نهضت دینی مسیحیان معترض به  کاتولیک ها )

6-    فرهنگ معنوی ودینی را با فرهنگ سکولاریسم مقایسه کنید . جواب :  1- درسکولاریسم پنهان  توجه به زندگی مادی درابعاد علمی ونظری غلبه دارد. دنیا ورفع نیازها هدف  زندگی انسان   است ولی درفرهنگ  معنوی ، دنیا  وسیله است. 2- درجهان معنوی افراد دنیاگرا از آشکارکردن نیت خودشان خودداری می کنند ولی درجهان سکولار افراد دیندار رفتارخودراتوجیه دنیوی می کنند .

7-    ویژگی های انسان شناسانه عقاید بنیادین جهان غرب  ( اومانیسم ) را  بنویسید . جواب :  1-  دراین جهان متکثر،انسان  موجودی دنیوی واین جهانی است . 2-  انسان  تدبیر  معنوی  دراین جهان ندارد. 3- اصل درجهان ، انسان است که با اراده وظیفه خود  به تصرف درموجودات  جهان می پردازد. 4-  توجه به ابعاد دنیوی ، جسمانی  مادی انسان درهنر،ادبیات وحقوق بروز  یافته است.

8-     فرهنگ اومانیسم رابافرهنگ معنوی مقایسه کنید.  جواب:  درفرهنگ معنوی  اصالت با خدااست.انسان نشانه  وخلیفه خدابرزمین است  وبردیگرموجودات برتری دارد. وکرامت او ناشی از نزدیک شدن به خدااست  امادراومانیسم   اصالت با انسان است نه خدا وزندگی  دنیوی هدفی درخدمت به انسان است.

9-    هنرمدرن باهنرقرون وسطی چه تفاوتی دارد؟ جواب : هنرقرون وسطی برابعادمعنوی انسان تاکیددارد ونقاشان   چهره های اسوه های انسانی رادرهاله ای ازقداست  ترسیم می کردندولی هنرمدرن برابعادجسمانی وزیبایی های بدنی انسان تمرکز می کنند .

10-حقوق بشر دراندیشه ی اومانیستی چه تفاوتی باحقوق انسان درفرهنگ دینی دارد؟  جواب:  حقوق  اومانیستی  صورتی دنیوی براساس عادات وخواسته های طبیعی انسان دارد وانسان ها بدون نیاز به توجیه الهی وآسمانی  خواسته های دنیوی  رامطرح می کنند ولی حقوق انسان درفرهنگ دینی براساس فطرت الهی است وصورتی  معنوی دارد وانسان ها خواسته های  دنیوی خودرامستقلا دنبال نمی کنند واین خواسته های دنیوی درسایه ی ابعاد معنوی اظهارمی شود.(نفس پرستی هم درقالب   مفاهیم دینی پنهان می شود .)

11-چرا فرعون  درتوجیه رفتارش خودرادرزمره خداوندگاران قرارمی داد؟ جواب : زیرا در فرهنگ دینی  افراد هواهای نفسانی خودرا درقالب مفاهیم الهی ودینی پنهان می کنند وآشکارا  خودرا انسانی دنیوی وطبیعی معرفی نمی کنند

12-  منظورازروشنگری چیست ؟  روشنگری درمعنای عام  وروشنگری درمعنای خاص را توضیح دهید . جواب: روشنگری یعنی با چه روش هایی به حقیقت وشناخت می رسیم ودراین راه باچه موانعی روبه رو هستیم . روشنگری به معنای عام  شناخت حقیقت براساس  راه  انبیا الهی ومتکی برعقل ، شهودووحی است. روشنگری درمعنای خاص مبتنی بر سکولاریسم واومانیسم متکی بر عقل گرایی حسی است. 

13-روشنگری چه تاثیری بردانش وعلم مدرن داشته است؟ جواب:  درقرون 17 و18رویکردی عقل گرایانه وراسیونالیستی  داشت درقرون 19 و20   صورتی حس گرایانه وآمپریستی پیداکرد  ودرحال حاضر باافول تجربه گرایی بابحران معرفت شناختی روبه روشده است .

14-روشنگری درمعنای عام با روشنگری درمعنای خاص  چه تفاوت هایی دارد؟ جواب :  روشنگری درمعنای عام  ازوحی وعقل تجریدی وتجربی اتفاده می کند وتفسیری دینی ازانسان ارائه می دهد وتحصیل  علم تقدس الهی دارد  ولی روشنگری درمعنای خاص  چون شناخت را محدودبه حس وتجربه می کند علمی تجربی ، سکولار وناتوان ازداوری ارزشی به وجود می آورد. علمی که درخدمت خواسته های صرفا دنیوی انسان است .

15-منظوراز دئیسم چیست ؟  جواب: اعتقادبه وجودخدا بدون اینکه به پیامبر ، شریعت واحکامی  معتقد وپایبندباشند.

فعالیت های درس پنجم :

16- آیا عقاید ورفتارهای دینی آثار دنیوی نداردوآیا بیان آثار دنیوی آنها اشکال دارد؟ جواب: اثردنیوی دارد مثلا درماه رمضان خشونت کمترمی شود یا مصرف برخی کالاها کمترو مصرف بعضی بیشتر می شود . بیان اینهااشکالی ندارد .

17-درچه صورتی پرداختن با آثار دنیوی عقاید ورفتارهای دینی مشکل ساز می شود؟  جواب :  درصورتی که ارتباط  بین آثار دنیایی دین بااراده ی الهی قطع شده باشد ودین فقط ازنظرمادی موردتوجه باشد نه ازنظر آخرت واراده ی الهی ودین  بازیچه ی  دنیوی نفس پرستان باشد.

18-تفاوت حقوق بشررادردوفرهنگ دینی وفرهنگ اومانیستی بیان کنید .  جواب : حقوق بشر  دینی  مبتنی برفطرت انسان ومعنوی است مثلا همه یادردین برادرتوهستند یادرخلقت.اماحقوق بشر اومانیستی   مبتنی برخواسته وعادات طبیعی و مادی گرایانه ی بشر است ونبایدبا  اصالت انسان  درافتاد پس  مثلا حکم قصاص  قابل قبول نیست.

19-  به چه دلیل روشنگری مدرن با رویکرد عقل گرایانه خودبه دئیسم منجر می شود ؟ جواب : نفی وحی  و تاکیدبراین مطلب که باکمک عقل خودمان وبدون استفاده از روش عملی  می توان  خداراشناخت و درشناخت  واقعیات فقط ازمعیارهای انسانی بایداستفاده کنیم