نمونه سوالات درس سوم

درس سوم :فرهنگ های جهان 

1-منظور فارابی از جامعه تغلب چیست؟

جواب1-او در گونه شناسی خود، یکی از انواع جوامع جاهلی را مدینة تغلب می نامد. مدینة تغلب جامعه های است که سلطه بر دیگر جوامع راارزش اجتماعی برتر می داند.

2- عامل ایجاد امپراطوریها در گذشته تاریخ چیست؟

جواب 2-در گذشتة تاریخ، سلطه و استکبار، امپراطوری های بزرگ را به وجود آورده است.امپراطوری و شاهنشاهی، از طریق کشورگشایی و جهان گشایی و با قدرت نظامی و حضورمستقیم سربازان پیروز شکل می گیرد.

3- توضیح  دهید غلبه نظامی قوم غالب چه تاثیری در فرهنگ قوم  مغلوب خواهد داشت؟

جواب 3-در تاریخ، اقوامی بود ه اند که با غلبة نظامی بر دیگر اقوام تسلط پیدا کرده ا ند. غلبة نظامی گرچه به حضور مستقیم قوم مهاجم در مناطق جغرافیایی مختلف منجر می شود، امّا درهمة موارد، بسط فرهنگی قوم غالب را به دنبال نمی آورد.قومی که در اثر تهاجم نظامی شکست می خورد در صورتی که هویت فرهنگی خودرا حفظ کند، با ضعیف شدن تدریجی قدرت نظامی مهاجم، می تواند بار دیگر، استقلال سیاسی خود را به دست آورد، و اگر فرهنگی غنی و قوی داشته باشد می تواند گروه مهاجم را درون فرهنگ خود، هضم نماید و آن را به خدمت گیرد.

4- آیاجهان گشایی ایرانیان باستان تاثیر در جهانی شدن فرهنگ آنان داشته است؟

جواب 4-ایرانیان باستان فتوحاتی فراتر از مرزهای جغرافیایی خود داشتند، امّا جهان گشایی آنان به جهانی شدن فرهنگ آنان منجر نشد.

5- چرا فرهنگ مغولان علی رغم تصرفات وسیع آنان جهانی نشد؟

جواب 5-مغولان نیز مناطق وسیعی از جهان را با قدرت نظامی خود تصرف کردند. ولی فرهنگ مغولان، فرهنگی قومی و قبیله ای بود و شایستگی های لازم را برای یک فرهنگ جهانی نداشت. آنان به سرعت تحت تأثیر فرهنگ هایی قرار گرفتند که از نظر نظامی شکست خورده بودند. به همین دلیل، امپراطوری مغول در چین، هند و ایران، تحت تأثیر فرهنگ های مغلوب، هویتی چینی، هندی و ایرانی پیدا کرد، و به صورت سه حکومت مستقل درآمد.

6- اغلب جهانگشایی و امپراطوری  ها با کشتاره و خسارت انسانی و اقتصادی همراه بوده اند ،نمونه هایی را بیان کنید؟

جواب6-جهان گشایی و امپراطوری، اغلب با کشتارها و خسارت های انسانی و اقتصادی فراوان همراه است. اسکندر تخت جمشید را به آتش کشید. مغولان، برخی شهرها را از دم تیغ گذراندند و حیوانات آنها را نیز نابود کردند. نرون، روم را در آتش سوزاند.

7- منظور از فرهنگ غرب چیست؟

جواب7-اروپا در پنج قرن اخیر، کانون شکل گیری فرهنگ جدیدی است که آن را به نام

فرهنگ غرب می شناسیم. فرهنگ غرب در این مدت اشَکال سه گانه ای از سلطه را پدید آورده است. از نخستین صورت آن با نام هایی مانند امپرالیسم و استعمار یاد کرده اند.

8- واژه امپریالیسم را توضیح دهید؟

جواب8-واژة امپریالیسم از امپراطوری گرفته شده است و به هرنوع سلطه ا ی اطلاق می شود.امپریالیسم می تواند صورت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داشته باشد.

امپریالیسم سیاسی از طریق اشغال نظامی جوامع ضعیف شکل می گیرد.

امپریالیسم اقتصادی در جایی است که قدرت اقتصادی یک کشور، بازارها و مواد

خام کشور دیگر را تصرف می کند.

امپریالیسم فرهنگی هنگامی رخ می دهد که مقاومت فرهنگی منطقه ای که تحت

تصرف اقتصادی یا نظامی جامعه ا ی دیگر قرار گرفته است فرو ریزد، و قوم مغلوب، برتری فرهنگی جامعة مسلط را نیز بپذیرد.

9- استعمار  و مستعمره را توضیح دهید ؟

جواب9-استعمار، واژها ی است که بر اشغال یک سرزمین خارجی، با توسل به قدرت نظامی

و سیاسی دلالت می کند، کشور فاتح را دولت استعماری و کشور به بند کشیده شده را مستعمره می نامند.

10- از چه زمانی و چگونه  استعمار بوجود آمده و وسعت گرفته است؟

جواب10- استعمار، نوعی از جهان گشایی و امپراطوری است که از قرن پانزدهم به بعد توسط اروپائیان آغاز شد و در قرن نوزدهم به اوج خود رسید. در قرن نوزدهم،تصرّفات اروپائیان از 35 درصد کرة زمین به 67 درصد رسید.موفقیت های استعمار در این دوران، ناشی از پیشرفت در زمینة دریانوردی، فنون نظامی و اقتصاد صنعتی بود. استعمار اروپایی در دو سدة هفدهم و هجدهم میلادی بزرگترین برده داری تاریخ بشریت را برپا کرد.

11- عملکرد اروپائیان درهجوم به قاره آمریکا چگونه بود؟

جواب11-اروپائیان در هجوم به قارة آمریکا و جزایر اقیانوس ها برای تأمین سلطة خود، به نسل کشی و از بین بردن ساکنان بومی پرداختند.در یک مقطع پنجاه ساله، پانزده میلیون سرخپوست را نابود کردند و مناطقی نظیر هائیتی، کوبا، نیکاراگوئه و سواحل ونزوئلا را که تراکم جمعیتی بالایی داشتند از جمعیت خالی کردند.

12-  شکل گیری جنبش های استقلال طلبانه کشورهای مستعمره چه تاثیری در شکل استعمار داشت؟

جواب12-استعمار نو، پس از شکل گیری جنبش های استقلال طلبانة کشورهای مستعمره طیّ

قرن بیستم به وجود آمد. در استعمار نو کشورهای استعمارگر با استفاده از ظرفیت هایی که در دورة نفوذ یا دورة استعمار نظامی و سیاسی خود ایجاد کرده ا ند، از مجریان بومی وداخلی کشورهای مستعمره استفاده می کنند.

دولت های استعمارگر برای به قدرت رساندن نیروهای وابسته، از کودتای نظامی نیزاستفاده می کنند. کودتای انگلیسی سوم اسفند 1299 رضاخان و همچنین کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332 محمدرضا شاه دو نوع موفق از کودتاهای استعمار نو است، وکودتای نوژه، نمونة شکست خوردة آن می باشد.

در استعمار نو، کشور استعمارگر با اتکا به قدرت اقتصادی خود، و با استفاده از نهادها و ساختارهای اقتصادی و سیاسی بین المللی و با روش ها و سازوکارهای غیر مستقیم،کنترل بازار و سیاست کشورهای دیگر را در اختیار می گیرد.

13-وجه اشتراک ، استعمار فرانو، با استعمار قدیم و استعمار نو، را بیان کنید؟

جواب13-استعمار فرانو، با استعمار قدیم و استعمار نو، در اینکه فراوردة فرهنگ سلطة جهان غرب است، مشترک است.

14 -بهره وری رسانه ها و فناوری اطلاعات چه تاثیری در شکل استعمار داشت؟

جواب14- شکل استعمار به فرا نو تبدیل شد.ویژگی استعمار فرانو در این است که برای حفظ سلطة جهان غرب،بیش ازآنکه از ابزارهای نظامی و سیاسی یا اقتصادی استفاده کند، از ابزارها و ظرفیت های فرهنگی و علمی به ویژه از رسانه ها و فنّاوری اطلاعات بهره می برد

15- حضور استعمارگران در شکل های مختلف استعماری چگونه بود؟

جواب15-درا ستعمار قدیم،ا ستعمارگران حضور مستقیم و آشکار دارند.

درا ستعمار نو،ا ستعمارگران پنهان و مجریان آنها آشکارند.

در استعمار فرانو، استعمارگران و مجریان هر دو پنهان ا ند.

16- در استعمار فرانو هدف استعمارگران چیست؟

جواب16-جهان غرب در استعمار فرانو، هویت فرهنگی دیگر کشورها را هدف قرار می دهد؛ یعنی عقاید، ارزش ها و آرمان های فرهنگ های دیگر را مورد هجوم قرار می دهد و به جای آن،عقاید و ارزش های فرهنگ غرب را تبلیغ و ترویج می کند.

17-هویت مردمی که برتری مطلق فرهنگی و معرفتی جهان غرب را پذیرفته باشند،چگونه می باشد؟

جواب17- مردمی که برتری مطلق فرهنگی و معرفتی جهان غرب را پذیرفته باشند،هویت خود رادر حاشیة جهان غرب بازخوانی و بازسازی می کنند و مسیری را که جهان غرب برای آنها ترسیم کند دنبال می کنند. استعمار فرانو، گسترش و سلطة فرهنگ غرب بر همة جهان و غربی کردن جهان را در پوشش نام «جهانی شدن »پیگیری می کند.

19 اصطلاح جهانی شدن به چه معنا می باشد؟

جواب19-. استعمار فرانو، گسترش و سلطة فرهنگ غرب بر همة جهان و غربی کردن جهان را در پوشش نام «جهانی شدن» پیگیری می کند.